Унших Хайх Тулсамж

Сургаалт үгс 14 Proverbes 14 Proverbs 14 Притчи 14
1. Мэргэн эмэгтэй орон гэрээ төвхнүүлдэг бол Мунхаг эмэгтэй өөрийн гараар орон гэрээ нураадаг. 1. La femme sage bâtit sa maison, Et la femme insensée la renverse de ses propres mains. 1. Every wise woman buildeth her house; But the foolish plucketh it down with her own hands. 1. Мудрая жена устроит дом свой, а глупая разрушит его своими руками.
2. Цэх шулуунаар алхагч нэгэн ЭЗЭНээс эмээдэг. Харин замаасаа гажигч хүн Түүнийг жигшдэг. 2. Celui qui marche dans la droiture craint l`Éternel, Mais celui qui prend des voies tortueuses le méprise. 2. He that walketh in his uprightness feareth Jehovah; But he that is perverse in his ways despiseth him. 2. Идущий прямым путём боится Господа; но чьи пути кривы, тот небрежет о Нём.
3. Мунхгийн аман дотор нуруун дундуур нь татах саваа бий. Харин мэргэн хүмүүсийн уруул өөрсдийг нь хамгаалдаг. 3. Dans la bouche de l`insensé est une verge pour son orgueil, Mais les lèvres des sages les gardent. 3. In the mouth of the foolish is a rod for his pride; But the lips of the wise shall preserve them. 3. В устах глупого — бич гордости; уста же мудрых охраняют их.
4. Шар байхгүй газар тэжээлийн тэвш хоосон. Гэвч шарын хүчийг ашиглавал орлого нэмэгддэг. 4. S`il n`y a pas de boeufs, la crèche est vide; C`est à la vigueur des boeufs qu`on doit l`abondance des revenus. 4. Where no oxen are, the crib is clean; But much increase is by the strength of the ox. 4. Где нет волов, [там] ясли пусты; а много прибыли от силы волов.
5. Итгэмжит гэрч худал ярихгүй. Харин хуурамч гэрч худал үгс урсгана. 5. Un témoin fidèle ne ment pas, Mais un faux témoin dit des mensonges. 5. A faithful witness will not lie; But a false witness uttereth lies. 5. Верный свидетель не лжёт, а свидетель ложный наговорит много лжи.
6. Басамжлагч хүн мэргэн ухааныг эрж хайдаг боловч юуг ч олохгүй. Харин мэдлэг нь гярхай нэгэнд хялбар ажгуу. 6. Le moqueur cherche la sagesse et ne la trouve pas, Mais pour l`homme intelligent la science est chose facile. 6. A scoffer seeketh wisdom, and findeth it not; But knowledge is easy unto him that hath understanding. 6. Распутный ищет мудрости, и не находит; а для разумного знание легко.
7. Мунхаг хүнээс хол бай. Эс тэгвэл чи мэдлэгийн үгсийг олж эс чадна. 7. Éloigne-toi de l`insensé; Ce n`est pas sur ses lèvres que tu aperçois la science. 7. Go into the presence of a foolish man, And thou shalt not perceive in him the lips of knowledge. 7. Отойди от человека глупого, у которого ты не замечаешь разумных уст.
8. Хэрсүү хүний мэргэн ухаан болбоос өөрийнхөө замыг ойлгох явдал мөн. Харин мунхаг хүмүүсийн мунхаглал болбоос заль мэх юм. 8. La sagesse de l`homme prudent, c`est l`intelligence de sa voie; La folie des insensés, c`est la tromperie. 8. The wisdom of the prudent is to understand his way; But the folly of fools is deceit. 8. Мудрость разумного — знание пути своего, глупость же безрассудных — заблуждение.
9. Мунхгууд нүглийг басамжилдаг. Харин цэх шулуун хүмүүсийн дунд сайн санаа бий. 9. Les insensés se font un jeu du péché, Mais parmi les hommes droits se trouve la bienveillance. 9. A trespass-offering mocketh fools; But among the upright there is good will. 9. Глупые смеются над грехом, а посреди праведных — благоволение.
10. Зүрх бүр өөр өөрийн зовлонг мэднэ. Гаднын хүн баяр баясгаланг нь үл хуваалцана. 10. Le coeur connaît ses propres chagrins, Et un étranger ne saurait partager sa joie. 10. The heart knoweth its own bitterness; And a stranger doth not intermeddle with its joy. 10. Сердце знает горе души своей, и в радость его не вмешается чужой.
11. Хар санаатай хүний байшин нурж, Цэх шулуун хүний овоохой сүндэрлэнэ. 11. La maison des méchants sera détruite, Mais la tente des hommes droits fleurira. 11. The house of the wicked shall be overthrown; But the tent of the upright shall flourish. 11. Дом беззаконных разорится, а жилище праведных процветет.
12. Хүнд зөв мэт санагдавч төгсгөл нь үхэл уруу хөтөлдөг зам байдаг. 12. Telle voie paraît droite à un homme, Mais son issue, c`est la voie de la mort. 12. There is a way which seemeth right unto a man; But the end thereof are the ways of death. 12. Есть пути, которые кажутся человеку прямыми; но конец их — путь к смерти.
13. Инээгчийн доторх зүрх өвдсөн ч байж болох юм. Хөөр баяслын төгсгөл нь уй гашуу ч байж болно. 13. Au milieu même du rire le coeur peut être affligé, Et la joie peut finir par la détresse. 13. Even in laughter the heart is sorrowful; And the end of mirth is heaviness. 13. И при смехе [иногда] болит сердце, и концом радости бывает печаль.
14. Замаасаа гажигч хүн хийсэн үйлийнхээ үр жимсээр дүүрнэ. Харин сайн хүн өөрийн хийсэн үйлсдээ сэтгэл ханах болно. 14. Celui dont le coeur s`égare se rassasie de ses voies, Et l`homme de bien se rassasie de ce qui est en lui. 14. The backslider in heart shall be filled with his own ways; And a good man shall be satisfied from himself. 14. Человек с развращённым сердцем насытится от путей своих, и добрый — от своих.
15. Гэнэн хүн юм бүгдэд итгэдэг. Харин хэрсүү хүн өөрийн алхмууддаа хянамгай ханддаг. 15. L`homme simple croit tout ce qu`on dit, Mais l`homme prudent est attentif à ses pas. 15. The simple believeth every word; But the prudent man looketh well to his going. 15. Глупый верит всякому слову, благоразумный же внимателен к путям своим.
16. Мэргэн хүн болгоомжилдог ба хорон муугаас зайлдаг. Харин мунхаг хүн омог бардам ба болгоомжгүй байдаг. 16. Le sage a de la retenue et se détourne du mal, Mais l`insensé est arrogant et plein de sécurité. 16. A wise man feareth, and departeth from evil; But the fool beareth himself insolently, and is confident. 16. Мудрый боится и удаляется от зла, а глупый раздражителен и самонадеян.
17. Түргэн зантай хүн мунхаг үйлийг үйлддэг. Хорон мууг сэдэгч хүн үзэн ядагддаг. 17. Celui qui est prompt à la colère fait des sottises, Et l`homme plein de malice s`attire la haine. 17. He that is soon angry will deal foolishly; And a man of wicked devices is hated. 17. Вспыльчивый может сделать глупость; но человек, умышленно делающий зло, ненавистен.
18. Гэнэн нэгэн мунхаг явдлыг өвлөдөг бол Хэрсүү нэгэн мэдлэгээр шагнагдана. 18. Les simples ont en partage la folie, Et les hommes prudents se font de la science une couronne. 18. The simple inherit folly; But the prudent are crowned with knowledge. 18. Невежды получают в удел себе глупость, а благоразумные увенчаются знанием.
19. Хорон муу нь сайны өмнө сөгдөж, Хар санаатан шударга зөв хүний хаалганы өмнө сөхрөх болно. 19. Les mauvais s`inclinent devant les bons, Et les méchants aux portes du juste. 19. The evil bow down before the good; And the wicked, at the gates of the righteous. 19. Преклонятся злые пред добрыми и нечестивые — у ворот праведника.
20. Ядуу хүнээс хөрш нь хүртэл зугтдаг бол Баян хүнд олон найз нөхөд байдаг. 20. Le pauvre est odieux même à son ami, Mais les amis du riche sont nombreux. 20. The poor is hated even of his own neighbor; But the rich hath many friends. 20. Бедный ненавидим бывает даже близким своим, а у богатого много друзей.
21. Хөршөө гадуурхагч нь нүгэл үйлдэж буй хэрэг. Харин ядуу хүнд нигүүлсэнгүй хандагч хүн ерөөлтэй. 21. Celui qui méprise son prochain commet un péché, Mais heureux celui qui a pitié des misérables! 21. He that despiseth his neighbor sinneth; But he that hath pity on the poor, happy is he. 21. Кто презирает ближнего своего, тот грешит; а кто милосерд к бедным, тот блажен.
22. Хорон мууг сэдэгч нар төөрөлдөхгүй гэж үү? Харин сайныг сэдэгч нарт үнэн ба энэрэл байх болно. 22. Ceux qui méditent le mal ne s`égarent-ils pas? Mais ceux qui méditent le bien agissent avec bonté et fidélité. 22. Do they not err that devise evil? But mercy and truth shall be to them that devise good. 22. Не заблуждаются ли умышляющие зло? но милость и верность у благомыслящих.
23. Хөдөлмөр бүхэн ашиг авчирна. Харин дэмий хоосон яриа ядууралд л хүргэнэ. 23. Tout travail procure l`abondance, Mais les paroles en l`air ne mènent qu`à la disette. 23. In all labor there is profit; But the talk of the lips tendeth only to penury. 23. От всякого труда есть прибыль, а от пустословия только ущерб.
24. Мэргэн хүмүүсийн титэм нь тэдний баялаг бол Мунхгуудын мунхаг явдал тэдний мунхаглал юм. 24. La richesse est une couronne pour les sages; La folie des insensés est toujours de la folie. 24. The crown of the wise is their riches; But the folly of fools is only folly. 24. Венец мудрых — богатство их, а глупость невежд глупость [и] [есть].
25. Үнэнч гэрч амийг авардаг. Харин худлыг урсгадаг хүн мэхэлдэг. 25. Le témoin véridique délivre des âmes, Mais le trompeur dit des mensonges. 25. A true witness delivereth souls; But he that uttereth lies causeth deceit. 25. Верный свидетель спасает души, а лживый наговорит много лжи.
26. ЭЗЭНээс эмээхүйд бат итгэл бий бөгөөд Тэрээр Өөрийн хүүхдүүдэд хоргодох газар болдог. 26. Celui qui craint l`Éternel possède un appui ferme, Et ses enfants ont un refuge auprès de lui. 26. In the fear of Jehovah is strong confidence; And his children shall have a place of refuge. 26. В страхе пред Господом — надежда твёрдая, и сынам Своим Он прибежище.
27. ЭЗЭНээс эмээхүй нь амийн ундарга болой. Энэхүү эх булаг нь үхлийн зангыг зайлуулах боломжтой. 27. La crainte de l`Éternel est une source de vie, Pour détourner des pièges de la mort. 27. The fear of Jehovah is a fountain of life, That one may depart from the snares of death. 27. Страх Господень — источник жизни, удаляющий от сетей смерти.
28. Түмэн олон нь хааны сүр хүч бол Цөөн ардууд нь ноёны мөхөс байдал юм. 28. Quand le peuple est nombreux, c`est la gloire d`un roi; Quand le peuple manque, c`est la ruine du prince. 28. In the multitude of people is the kings glory; But in the want of people is the destruction of the prince. 28. Во множестве народа — величие царя, а при малолюдстве народа беда государю.
29. Уурлахдаа удаан хүн маш их ухаантай. Түргэн зантай хүн мунхаг явдлыг өргөдөг. 29. Celui qui est lent à la colère a une grande intelligence, Mais celui qui est prompt à s`emporter proclame sa folie. 29. He that is slow to anger is of great understanding; But he that is hasty of spirit exalteth folly. 29. У терпеливого человека много разума, а раздражительный выказывает глупость.
30. Амар тайван зүрх бие махбодод амийг өгдөг бол Хүсэл тачаал ясан дахь идээ бээр юм. 30. Un coeur calme est la vie du corps, Mais l`envie est la carie des os. 30. A tranquil heart is the life of the flesh; But envy is the rottenness of the bones. 30. Кроткое сердце — жизнь для тела, а зависть — гниль для костей.
31. Ядуу хүнийг дарладаг нэгэн Бүтээгчийг нь буруутгаж буй хэрэг. Харин үгээгүй хүнд нинжин сэтгэл гаргагч Бүтээгчийг нь хүндэтгэж буй хэрэг юм. 31. Opprimer le pauvre, c`est outrager celui qui l`a fait; Mais avoir pitié de l`indigent, c`est l`honorer. 31. He that oppresseth the poor reproacheth his Maker; But he that hath mercy on the needy honoreth him. 31. Кто теснит бедного, тот хулит Творца его; чтущий же Его благотворит нуждающемуся.
32. Хорон санаатан муу үйлийнхээ төлөө хөсөр хаягдах бол Шударга зөв хүн үхсэн ч хоргодох газартай. 32. Le méchant est renversé par sa méchanceté, Mais le juste trouve un refuge même en sa mort. 32. The wicked is thrust down in his evil-doing; But the righteous hath a refuge in his death. 32. За зло своё нечестивый будет отвергнут, а праведный и при смерти своей имеет надежду.
33. Мэргэн ухаан гярхай хүний зүрхэнд оршдог бөгөөд Мунхгуудын дундаас ч тэнэгүүдэд өөрийгөө мэдүүлдэг. 33. Dans un coeur intelligent repose la sagesse, Mais au milieu des insensés elle se montre à découvert. 33. Wisdom resteth in the heart of him that hath understanding; But that which is in the inward part of fools is made known. 33. Мудрость почиет в сердце разумного, и среди глупых даёт знать о себе.
34. Зөв шударга байдал улс үндэстнийг алдаршуулна. Харин нүгэл хилэнц ард түмнийг гутаана. 34. La justice élève une nation, Mais le péché est la honte des peuples. 34. Righteousness exalteth a nation; But sin is a reproach to any people. 34. Праведность возвышает народ, а беззаконие — бесчестие народов.
35. Хааны таалал мэргэн зарцад хүртээгддэг бол Уур хилэн нь хааны нэрийг хугалагчид оногдоно. 35. La faveur du roi est pour le serviteur prudent, Et sa colère pour celui qui fait honte. 35. The kings favor is toward a servant that dealeth wisely; But his wrath will be against him that causeth shame. 35. Благоволение царя — к рабу разумному, а гнев его — против того, кто позорит его.