Унших Хайх Тулсамж

Сургаалт үгс 13 Proverbes 13 Proverbs 13 Притчи 13
1. Мэргэн хүү эцгийнхээ сургамжийг авдаг. Харин басамжлагч нь зэмлэлийг үл сонсоно. 1. Un fils sage écoute l`instruction de son père, Mais le moqueur n`écoute pas la réprimande. 1. A wise son heareth his fathers instruction; But a scoffer heareth not rebuke. 1. Мудрый сын [слушает] наставление отца, а буйный не слушает обличения.
2. Өөрийн амнаас гарах үр жимснээс хүн сайн сайхныг амсдаг. Харин итгэл эвдэгчийн хүслэн нь хүчирхийлэл билээ. 2. Par le fruit de la bouche on jouit du bien; Mais ce que désirent les perfides, c`est la violence. 2. A man shall eat good by the fruit of his mouth; But the soul of the treacherous shall eat violence. 2. От плода уст [своих] человек вкусит добро, душа же законопреступников — зло.
3. Амаа захирагч нэгэн амиа хамгаалдаг юм. Амаа айхтар том ангалзуулагч хүн сүйрэх болно. 3. Celui qui veille sur sa bouche garde son âme; Celui qui ouvre de grandes lèvres court à sa perte. 3. He that guardeth his mouth keepeth his life; But he that openeth wide his lips shall have destruction. 3. Кто хранит уста свои, тот бережёт душу свою; а кто широко раскрывает свой рот, тому беда.
4. Залхуу хүн хүсдэг боловч юуг ч хүртдэггүй. Харин хичээнгүй хүний хүсэл биелнэ. 4. L`âme du paresseux a des désirs qu`il ne peut satisfaire; Mais l`âme des hommes diligents sera rassasiée. 4. The soul of the sluggard desireth, and hath nothing; But the soul of the diligent shall be made fat. 4. Душа ленивого желает, но тщетно; а душа прилежных насытится.
5. Зөв шударга хүн худал хуурмаг зүйлийг үзэн яддаг бол Хар санаатай хүн ичгүүр, гутамшигтай зүйлсийг хийдэг. 5. Le juste hait les paroles mensongères; Le méchant se rend odieux et se couvre de honte. 5. A righteous man hateth lying; But a wicked man is loathsome, and cometh to shame. 5. Праведник ненавидит ложное слово, а нечестивый срамит и бесчестит [себя].
6. Зөв шударга байдал гэмгүй нэгнийг өмгөөлөн хамгаалдаг бол Хар санаа нь нүгэлтнийг ниргэдэг. 6. La justice garde celui dont la voie est intègre, Mais la méchanceté cause la ruine du pécheur. 6. Righteousness guardeth him that is upright in the way; But wickedness overthroweth the sinner. 6. Правда хранит непорочного в пути, а нечестие губит грешника.
7. Юу ч үгүй атлаа өөрийгөө баян болгодог нэгэн байна. Агуу баялагтай атлаа өөрийгөө ядуу болгодог өөр нэгэн ч байх юм. 7. Tel fait le riche et n`a rien du tout, Tel fait le pauvre et a de grands biens. 7. There is that maketh himself rich, yet hath nothing: There is that maketh himself poor, yet hath great wealth. 7. Иной выдаёт себя за богатого, а у него ничего нет; другой выдаёт себя за бедного, а у него богатства много.
8. Хүний баялаг өөрийнх нь амийг золиосолж магадгүй. Харин ядуу хүн аюул заналыг үл сонсоно. 8. La richesse d`un homme sert de rançon pour sa vie, Mais le pauvre n`écoute pas la réprimande. 8. The ransom of a mans life is his riches; But the poor heareth no threatening. 8. Богатством своим человек выкупает жизнь [свою], а бедный и угрозы не слышит.
9. Зөв шударга хүний гэрэл хурц гэрэлтдэг. Харин хар санаатны дэнлүү бөхдөг. 9. La lumière des justes est joyeuse, Mais la lampe des méchants s`éteint. 9. The light of the righteous rejoiceth; But the lamp of the wicked shall be put out. 9. Свет праведных весело горит, светильник же нечестивых угасает.
10. Их зан маргаан мэтгэлцээнд л хүргэдэг. Харин зөвлөгөөг авагсдад мэргэн ухаан байна. 10. C`est seulement par orgueil qu`on excite des querelles, Mais la sagesse est avec ceux qui écoutent les conseils. 10. By pride cometh only contention; But with the well-advised is wisdom. 10. От высокомерия происходит раздор, а у советующихся — мудрость.
11. Луйвраар олсон эд хөрөнгө хорогдоно. Харин хүч хөдөлмөр шингэсэн бол арвижна. 11. La richesse mal acquise diminue, Mais celui qui amasse peu à peu l`augmente. 11. Wealth gotten by vanity shall be diminished; But he that gathereth by labor shall have increase. 11. Богатство от суетности истощается, а собирающий трудами умножает его.
12. Хүлээгдсэн итгэл найдвар зүрхийг өвчлүүлдэг бол Биелсэн хүсэл амийн мод болой. 12. Un espoir différé rend le coeur malade, Mais un désir accompli est un arbre de vie. 12. Hope deferred maketh the heart sick; But when the desire cometh, it is a tree of life. 12. Надежда, долго не сбывающаяся, томит сердце, а исполнившееся желание — [как] древо жизни.
13. Үгийг үл тоомсорлогч нэгэн өөрийгөө өрөнд унагаж буй хэрэг. Зарлиг тушаалаас эмээгч нэгэн шагнал хүртэнэ. 13. Celui qui méprise la parole se perd, Mais celui qui craint le précepte est récompensé. 13. Whoso despiseth the word bringeth destruction on himself; But he that feareth the commandment shall be rewarded. 13. Кто пренебрегает словом, тот причиняет вред себе; а кто боится заповеди, тому воздаётся.
14. Мэргэн хүний сургаал амьдралын ундарга бөгөөд Үхлийн занганаас холдуулдаг. 14. L`enseignement du sage est une source de vie, Pour détourner des pièges de la mort. 14. The law of the wise is a fountain of life, That one may depart from the snares of death. 14. Учение мудрого — источник жизни, удаляющий от сетей смерти.
15. Сайн ойлголт хүндэтгэлийг төрүүлдэг. Харин итгэл эвдэгчийн зам бэрх ажээ. 15. Une raison saine a pour fruit la grâce, Mais la voie des perfides est rude. 15. Good understanding giveth favor; But the way of the transgressor is hard. 15. Добрый разум доставляет приятность, путь же беззаконных жесток.
16. Хэрсүү хүн болгон ухаанаар үйлддэг бол Мунхаг хүн мунхаг явдлаараа сайрхдаг. 16. Tout homme prudent agit avec connaissance, Mais l`insensé fait étalage de folie. 16. Every prudent man worketh with knowledge; But a fool flaunteth his folly. 16. Всякий благоразумный действует с знанием, а глупый выставляет напоказ глупость.
17. Хар санаатай элч гай зовлонд унана. Харин итгэлт элч илааршлыг авчирна. 17. Un envoyé méchant tombe dans le malheur, Mais un messager fidèle apporte la guérison. 17. A wicked messenger falleth into evil; But a faithful ambassador is health. 17. Худой посол попадает в беду, а верный посланник — спасение.
18. Сахилгыг үл ойшоогчийн дээр ядуурал ба гутамшиг ирнэ. Харин зэмлэлийг ойшоогч хүн нэр хүндтэй болно. 18. La pauvreté et la honte sont le partage de celui qui rejette la correction, Mais celui qui a égard à la réprimande est honoré. 18. Poverty and shame shall be to him that refuseth correction; But he that regardeth reproof shall be honored. 18. Нищета и посрамление отвергающему учение; а кто соблюдает наставление, будет в чести.
19. Биелсэн хүсэл нь сэтгэлд амтат бурам аж. Харин мунхаг хүмүүс бузар муугаас холдохыг жигшин зэвүүцдэг аж. 19. Un désir accompli est doux à l`âme, Mais s`éloigner du mal fait horreur aux insensés. 19. The desire accomplished is sweet to the soul; But it is an abomination to fools to depart from evil. 19. Желание исполнившееся — приятно для души; но несносно для глупых уклоняться от зла.
20. Мэргэн хүмүүстэй хамт явагч нь мэргэн болно. Харин мунхаг хүмүүстэй нөхөрлөгч нь хохирол амсана. 20. Celui qui fréquente les sages devient sage, Mais celui qui se plaît avec les insensés s`en trouve mal. 20. Walk with wise men, and thou shalt be wise; But the companion of fools shall smart for it. 20. Общающийся с мудрыми будет мудр, а кто дружит с глупыми, развратится.
21. Гай зовлон нүгэлтнүүдийг мөшгөдөг. Дэвжин дээшлэх нь шударга зөв хүмүүсийн шагнал юм. 21. Le malheur poursuit ceux qui pèchent, Mais le bonheur récompense les justes. 21. Evil pursueth sinners; But the righteous shall be recompensed with good. 21. Грешников преследует зло, а праведникам воздаётся добром.
22. Сайн хүн үр ач нартаа өв үлдээдэг. Нүгэлтний эд баялаг шударга зөв хүний төлөө хуримтлагддаг. 22. L`homme de bien a pour héritiers les enfants de ses enfants, Mais les richesses du pécheur sont réservées pour le juste. 22. A good man leaveth an inheritance to his childrens children; And the wealth of the sinner is laid up for the righteous. 22. Добрый оставляет наследство [и] внукам, а богатство грешника сберегается для праведного.
23. Ядуу хүний тариан талбайд үр тариа арвин ургаж болох ч гэсэн Шударга бус байдал түүнийг хоосруулна. 23. Le champ que défriche le pauvre donne une nourriture abondante, Mais tel périt par défaut de justice. 23. Much food is in the tillage of the poor; But there is that is destroyed by reason of injustice. 23. Много хлеба [бывает] и на ниве бедных; но некоторые гибнут от беспорядка.
24. Саваанаас хэлтрүүлэгч нь хүүгээ үл хайрлагч юм. Харин хүмүүжүүлэхдээ хичээнгүй нэгэн хүүгээ хайрладаг хүн мөн. 24. Celui qui ménage sa verge hait son fils, Mais celui qui l`aime cherche à le corriger. 24. He that spareth his rod hateth his son; But he that loveth him chasteneth him betimes. 24. Кто жалеет розги своей, тот ненавидит сына; а кто любит, тот с детства наказывает его.
25. Шударга зөв хүнд хоол хүнс хангалттай байдаг бол Хар санаатай хүний ходоод хонхолзоно. 25. Le juste mange et satisfait son appétit, Mais le ventre des méchants éprouve la disette. 25. The righteous eateth to the satisfying of his soul; But the belly of the wicked shall want. 25. Праведник ест до сытости, а чрево беззаконных терпит лишение.